Automatyk, kierowca mechanik, mechatronik, murarz-tynkarz, technik budowy dróg, technik programista, technik spawalnictwa – to wybrane zawody szkolnictwa branżowego, na które prognozowane jest szczególne zapotrzebowanie na pracowników na krajowym rynku pracy. Już po raz drugi, w formie obwieszczenia, Minister Edukacji Narodowej ogłosił prognozę zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy.

Każdego roku, do 1 lutego MEN będzie ogłaszało prognozę w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Oprócz zapotrzebowania na krajowym rynku pracy dokument będzie zawierał również wykaz potrzebnych zawodów w poszczególnych województwach.

Celem prognozy jest wskazanie, w jakim kierunku powinna rozwijać się oferta szkolnictwa branżowego w odniesieniu do potrzeb krajowego i wojewódzkiego rynku pracy.

Prognoza jest podzielona na części krajową i wojewódzką. Określa ona ułożone alfabetycznie zapotrzebowanie istotne i umiarkowane na pracowników w poszczególnych zawodach.

Prognoza na krajowym rynku pracy

Prognoza krajowa zawiera alfabetyczny wykaz 24 zawodów, dla których, ze względu na znaczenie dla rozwoju państwa, jest prognozowane szczególne zapotrzebowanie na rynku pracy. Ma ona na celu wspomaganie szkolnictwa branżowego. Tym samym przyczyni się ona do spadku bezrobocia wśród absolwentów szkół prowadzących kształcenie zawodowe w Polsce.

Zawody o szczególnym znaczeniu dla rozwoju państwa to: automatyk, elektromechanik, elektronik, elektryk, kierowca mechanik, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechatronik, murarz-tynkarz, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, operator maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, technik automatyk, technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik budowy dróg, technik elektroenergetyk transportu szynowego, technik elektronik, technik elektryk, technik energetyk, technik mechanik, technik mechatronik, technik programista, technik spawalnictwa, technik transportu kolejowego.

Prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na wojewódzkim rynku pracy – wybrane województwa

W województwie dolnośląskim prognoza zawiera wykaz 71 istotnych zawodów potrzebnych na lokalnym rynku pracy. Wśród nich: górnik podziemnej eksploatacji kopalin innych niż węgiel kamienny, operator maszyn i urządzeń przeróbczych, technik geolog, technik podziemnej eksploatacji kopalin innych niż węgiel kamienny, technik technologii żywności. Wśród zawodów o umiarkowanym zapotrzebowaniu (na Dolnym Śląsku jest ich 92) są m.in.: kamieniarz, kucharz, stolarz, zdobnik ceramiki, technik leśnik, technik hotelarstwa, technik przeróbki kopalin stałych.

W województwie kujawsko-pomorskim prognoza zawiera alfabetyczny wykaz 71 istotnych zawodów, a wśród nich: cukiernik, operator urządzeń przemysłu chemicznego, technik analityk, technik informatyk, technik teleinformatyk, technik żywienia i usług gastronomicznych.

W województwie małopolskim prognoza zawiera alfabetyczny wykaz 74 istotnych zawodów. Wśród nich: elektromechanik pojazdów samochodowych, mechanik pojazdów samochodowych, operator urządzeń przemysłu chemicznego, technik przemysłu mody, technik technologii chemicznej, technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej, technik żywienia i usług gastronomicznych.

Prognoza uwzględnia dane Instytutu Badań Edukacyjnych opracowane w szczególności na podstawie statystyki publicznej, danych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Systemu Informacji Oświatowej. Ważną rolę odgrywają również opinie rad sektorowych do spraw kompetencji i Rady Programowej do spraw kompetencji, a także ministrów właściwych dla zawodów szkolnictwa branżowego.

Prognoza stanowi syntetyczne ujęcie różnych źródeł opisujących tendencje na rynku pracy w kontekście strategii rozwoju państwa i regionów. Celem prognozy jest dostarczenie przesłanek do kształtowania oferty szkolnictwa branżowego adekwatnie do potrzeb krajowego i wojewódzkiego rynku pracy.

Prognoza jest uporządkowanym alfabetycznie wykazem zawodów szkolnictwa branżowego, dla których ze względu na znaczenie dla rozwoju państwa prognozowane jest szczególne zapotrzebowanie na pracowników na krajowym rynku pracy. W prognozie zawarte są też zawody, dla których prognozowane jest istotne i umiarkowane zapotrzebowanie na pracowników na poszczególnych wojewódzkich rynkach pracy.

Procedury przetwarzania danych opracowane przez Instytut Badań Edukacyjnych pozwalają na wykorzystanie w sposób kompleksowy ogółu czynników wpływających na kształtowanie się podaży i popytu na pracę w perspektywie długofalowej. Celem było stworzenie prognozy zapotrzebowania na zawody na okres 5 lat, przy uwzględnieniu różnych dostępnych źródeł danych ekonomicznych, demograficznych i edukacyjnych na poziomie ogólnokrajowym i regionalnym, w przekroju branżowym.

W ramach znowelizowanych przepisów prawa oświatowego, samorządy na 2021 rok otrzymają zwiększoną subwencję oświatową na szkoły kształcące w zawodach, na które prognozowane jest szczególne zapotrzebowanie na krajowym rynku pracy, wskazane w prognozie z roku 2020.

Dzięki opublikowanej prognozie, szkoły i organy prowadzące mogą zaplanować zawody, które będą uruchamiane w nowym roku szkolnym. Co istotne, decyzje podejmowane w tym zakresie, uwzględnią zróżnicowany sposób finansowania tych zawodów.

Prognoza zapotrzebowania na krajowym rynku pracy jest uwzględniana przy podziale subwencji, co roku dotyczy uczniów rozpoczynających naukę w danym zawodzie i ma zastosowanie przez cały cykl ich kształcenia. Takie rozwiązanie zapewni stabilność finansową samorządów w kształceniu zawodowym. Będą one miały pewność, że decyzja o uruchomieniu kształcenia w zawodzie z listy zawodów o szczególnym znaczeniu dla rozwoju państwa do zakończenia kształcenia w tym zawodzie, przełoży się na wyższe finansowanie w ramach subwencji przez wszystkie lata nauki.

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)