Rada Gminy przyjęła dokument, który porządkuje informacje dotyczące prowadzonych zadań związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego gminy oraz służy planowaniu działań dotyczących inicjowania, wspierania, koordynowania badań i prac z dziedziny ochrony zabytków i krajobrazu kulturowego oraz upowszechniania i promowania dziedzictwa kulturowego w okresie obowiązywania programu. Nowy gminny program opieki nad zabytkami Gminy Lubin na lata 2020-2023 jest kontynuacją poprzednich.
Nadrzędnym celem polityki Gminy Lubin w zakresie ochrony i opieki nad zabytkami jest ochrona, aktywne zarządzanie materialnym dziedzictwem kulturowym oraz dążenie do materialnej poprawy stanu zabytków, ich adaptacji i rewitalizacji w celu wykorzystania potencjału związanego z posiadanym dziedzictwem kulturowym.
Gmina Lubin posiada bogaty pod względem wartości kulturowych i przyrodniczych krajobraz, z dużym nasyceniem obiektami zabytkowymi. Z punktu widzenia mieszkańców i turystów za bardzo interesujące można uznać stanowiska archeologiczne o własnej formie krajobrazowej (grodziska, pozostałości siedzib pańskich i urządzeń obronnych). Aktualnie znanych jest 21 tego typu obiektów, zlokalizowanych w terenie, w tym 11 wpisanych do rejestru zabytków. Można wśród nich wymienić: grodziska w Raszowej Małej, Raszówce, Liścu, Kłopotowie, Krzeczynie Wielkim, Bukownej, Ustroniu, relikty urządzeń obronnych w Chróstniku, pozostałości siedzib pańskich w Chróstniku, Raszowej, Niemstowie-Zwierzyńcu. Należy przy tym zaznaczyć, ze część z nich wymaga weryfikacyjnych badań wykopaliskowych, które pozwolą doprecyzować funkcję i chronologię.
Szczególnie cenne dla gminy są okazałe założenia rezydencjonalne: w Szklarach Górnych, Krzeczynie Małym, Krzeczynie Wielkim, Księginicach, Siedlcach, Liścu i Chróstniku z odbudowanym współcześnie pałacem. Niezwykle cenne w krajobrazie gminy są założenia parkowe i ogrodowe związane w przeszłości z siedzibami szlacheckimi -są to parki w Niemstowie, Zimnej Wodzie. W obszarze gminy zachowane są liczne, wysokiej klasy artystycznej budowle sakralne wraz z cennym, wysokiej klasy artystycznej wyposażeniem. Najcenniejsze zabytki architektury i budownictwa gminy zostały objęte ochroną prawną poprzez wpis do rejestru zabytków oraz ujęte w Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Lubin.
Rejestr naszych zabytków prowadzi Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków we Wrocławiu. On też jest zobowiązany do gromadzenia dokumentacji w tym zakresie. Z naszego terenu rejestr obejmuje 76 zespołów i obiektów tzw. zabytków nieruchomych, 247 zabytków ruchomych i 18 stanowisk archeologicznych. Do rejestru zabytków ruchomych województwa dolnośląskiego zostało wpisane wyposażenie 14 zabytkowych świątyń: w Chróstniku, Czerńcu, Dąbrowie Górnej, Gogołowicach, Miłoradzicach, Niemstowie, Oborze, Osieku, Pieszkowie, Raszowej, Siedlcach, Szklarach Górnych, Zimnej Wodzie (w kościele parafialnym pw. Matki Bożej Bolesnej oraz w kościele pw. Zaśnięcia Matki Boskiej).
W okresie obowiązywania Gminnego programu opieki nad zabytkami Gminy Lubin na lata 2016-2019 rokrocznie, zgodnie z przyjętą uchwałą, udzielane były dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy obiektach zabytkowych. W latach 2016-2019 udzielono dotacji na łączną kwotę ponad 1 mln 775 tysięcy zł. W tym roku, o czym już informowaliśmy na ten cel przeznaczonych zostało 365 tysięcy złotych.
(RED)